Răng đóng vai trò quan trọng trong quá trình xay nhuyễn thức ăn cho cơ thể. Khi răng không được chăm sóc đúng cách, sâu răng sẽ xuất hiện và có thể tiến triển nghiêm trọng. Trong đó, trẻ bị sâu răng ăn vào tủy là tình trạng phổ biến mà nhiều phụ huynh lo lắng. Vậy làm thế nào để nhận biết và xử lý? Bài viết của Nha Khoa DrGreen sẽ cung cấp thông tin chi tiết về vấn đề này!
Răng sâu vào tủy là gì?
Để hiểu rõ về trẻ bị sâu răng ăn vào tủy, chúng ta cần nắm được cấu trúc của răng. Một chiếc răng bao gồm:
- Thân răng: phần nhìn thấy được trong miệng
- Chân răng: phần nằm trong xương hàm
- Đỉnh chân răng: nơi mạch máu và thần kinh đi vào răng
Cấu tạo của răng có các lớp:
- Men răng: lớp ngoài cùng, rất cứng
- Ngà răng: lớp thứ hai, mềm hơn men răng
- Buồng tủy và ống tủy: chứa mạch máu và thần kinh
Trẻ bị sâu răng ăn vào tủy là hiện tượng vi khuẩn tấn công, phá hủy lớp men và ngà răng, tạo lỗ trên mặt răng. Khi không được điều trị kịp thời, vi khuẩn sẽ xâm nhập sâu vào bên trong và tấn công tủy răng, gây viêm tủy răng.
Nguyên nhân trẻ bị sâu răng ăn vào tủy
Trẻ bị sâu răng ăn vào tủy chủ yếu do:
- Sự chủ quan của phụ huynh khi phát hiện các đốm đen trên răng trẻ. Những đốm đen này có thể lan sâu vào tủy răng và gây viêm tủy.
- Điều trị răng sâu không triệt để, khiến vi khuẩn còn sót lại tiếp tục phát triển và xâm nhập vào tủy răng.
- Vệ sinh răng miệng không đúng cách, thói quen ăn đồ ngọt và thiếu chăm sóc răng miệng thường xuyên.
- Nhiều phụ huynh chủ quan về răng sữa, cho rằng răng sữa sẽ được thay thế bằng răng vĩnh viễn nên không quan tâm đến việc chăm sóc răng miệng cho trẻ.
Dấu hiệu nhận biết trẻ bị sâu răng ăn vào tủy
Tùy theo giai đoạn tiến triển, trẻ bị sâu răng ăn vào tủy có các biểu hiện khác nhau:
Giai đoạn đầu
- Răng ê buốt khi ăn đồ nóng hoặc lạnh
- Cơn đau thoáng qua và không kéo dài
- Trẻ thường tránh nhai về phía răng đau
- Các dấu hiệu này thường không rõ ràng và dễ bị bỏ qua
Giai đoạn tiến triển
- Răng đau nhức nhiều hơn, có thể đau âm ỉ kéo dài vài ngày
- Cơn đau có thể xuất hiện theo từng đợt và lan đến đầu
- Cơn đau thường dữ dội hơn vào ban đêm
- Thuốc giảm đau chỉ có tác dụng tạm thời
- Trẻ khó xác định chính xác răng nào đang đau
- Đau răng có thể gây mất ngủ, ảnh hưởng đến việc ăn uống
Giai đoạn nặng
- Trẻ không còn cảm thấy đau nữa do tủy răng đã chết
- Miệng thường có mùi hôi do thức ăn mắc kẹt trong hốc sâu răng
- Răng có thể bị mẻ và gãy
- Trên nướu xuất hiện những đốm trắng hoặc túi mủ
- Mặt có thể sưng tấy
Biến chứng khi trẻ bị sâu răng ăn vào tủy
Nếu không được điều trị kịp thời, trẻ bị sâu răng ăn vào tủy có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng:
- Hôi miệng: Sâu răng tạo hốc cùng với răng bị vỡ, mẻ tạo thành những chỗ lưu giữ thức ăn gây hôi miệng.
- Viêm lợi: Lợi xung quanh răng đau có thể sưng, viêm gây hôi miệng.
- Áp xe chân răng: Viêm tủy răng không được điều trị sẽ lan xuống chân răng, gây áp xe và có thể dẫn đến sưng mặt.
- Mất răng vĩnh viễn: Răng sâu vào tủy dần làm chết tủy, phá hủy toàn bộ phần thân răng, chân răng và gây mất răng vĩnh viễn.
- Ảnh hưởng răng lân cận: Nếu không điều trị, sâu răng và viêm nhiễm có thể lan sang các răng kế cận.
- Viêm xương hàm: Từ viêm tủy có thể dẫn đến viêm nhiễm ổ xương hàm.
- Nang chân răng: Nhiễm trùng chóp răng có thể tạo thành nang chân răng, phá hủy tổ chức xương.
- Ảnh hưởng đến sức khỏe toàn thân: Những ổ viêm trong xương hàm tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ có bệnh tim mạch, tiểu đường.
Giải pháp điều trị khi trẻ bị sâu răng ăn vào tủy
Khi phát hiện trẻ bị sâu răng ăn vào tủy, phụ huynh cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ nha khoa ngay. Tùy theo tình trạng cụ thể, bác sĩ sẽ đưa ra phương án điều trị phù hợp:
Thăm khám và chụp X-quang
Bác sĩ nha khoa sẽ tiến hành thăm khám chi tiết và chụp X-quang để đánh giá mức độ tổn thương của răng. Dựa vào kết quả, bác sĩ sẽ lên kế hoạch điều trị cụ thể cho từng giai đoạn.
Điều trị tủy răng (Chữa tủy)
Đây là phương pháp điều trị phổ biến nhất khi trẻ bị sâu răng ăn vào tủy. Quy trình điều trị bao gồm:
- Gây tê: Bác sĩ sẽ tiến hành gây tê để trẻ không cảm thấy đau trong quá trình điều trị.
- Sửa soạn ống tủy: Bác sĩ sử dụng mũi khoan đặc biệt để tạo lỗ nhỏ trên răng, tạo đường dẫn đến buồng tủy. Với sự hỗ trợ của máy định vị chóp và hình ảnh X-quang, bác sĩ xác định chiều dài của răng cần điều trị.
- Lấy tủy răng: Bác sĩ sẽ tiến hành lấy sạch tủy nhiễm khuẩn ở buồng tủy và các ống tủy. Các ống tủy được làm sạch bằng cách bơm rửa và tạo hình.
- Trám ống tủy: Sau khi làm sạch, ống tủy sẽ được trám bít bằng vật liệu chuyên dụng. Trẻ sẽ được chụp X-quang lần nữa để bác sĩ kiểm tra ống tủy đã được bịt kín đúng cách chưa.
- Phục hồi răng: Phần thân răng sẽ được hàn tạo hình lại để bảo vệ răng và phục hồi chức năng ăn nhai.
Chữa tủy lại
Trong một số trường hợp, sau khi chữa tủy, tình trạng nhiễm trùng chóp răng vẫn xảy ra hoặc không hết. Khi đó, bác sĩ sẽ phải chữa tủy lại. Quy trình tương tự như chữa tủy lần đầu, nhưng bác sĩ sẽ phải lấy hết chất trám bít trong ống tủy trước khi làm sạch lại và đặt chất trám bít mới.
Cắt cuống (chóp) răng
Trong trường hợp nặng hơn, bác sĩ có thể phải tiến hành cắt cuống răng:
- Gây tê để trẻ không cảm thấy đau
- Rạch lợi, bỏ xương để lộ phần chóp răng nhiễm trùng
- Loại bỏ hoàn toàn ổ viêm nhiễm và phần chân răng trong ổ viêm
- Hàn kín ống tủy ở phần chân răng còn lại
- Lấp đầy lỗ hổng ở phần xương bằng xương nhân tạo (nếu cần)
- Khâu kín niêm mạc bị rạch
Nhổ răng
Trong những trường hợp không thể bảo tồn răng, bác sĩ buộc phải nhổ răng:
- Gây tê để đảm bảo trẻ không đau
- Sử dụng dụng cụ thích hợp để lấy răng ra
- Loại bỏ ổ nhiễm trùng ở vùng chóp răng
- Đảm bảo vết thương không chảy máu trước khi cho trẻ về
- Kê đơn thuốc và hướng dẫn chăm sóc sau nhổ răng
Hướng dẫn chăm sóc sau điều trị
Sau khi chữa tủy răng cho trẻ bị sâu răng ăn vào tủy, phụ huynh cần:
- Theo dõi cơn đau của trẻ sau khi trám răng
- Kiểm soát chế độ ăn uống của trẻ
- Nhắc nhở trẻ sử dụng thuốc đúng như lời bác sĩ dặn
- Đưa trẻ đến gặp bác sĩ nếu xuất hiện những cơn đau kéo dài sau điều trị
Cách phòng ngừa khi trẻ bị sâu răng ăn vào tủy
Phòng bệnh hơn chữa bệnh, phụ huynh nên áp dụng các biện pháp phòng ngừa sau để tránh trẻ bị sâu răng ăn vào tủy:
- Vệ sinh răng miệng đúng cách: Việc hướng dẫn vệ sinh răng miệng đúng cách là biện pháp quan trọng hàng đầu. Phụ huynh cần chọn bàn chải và kem đánh răng phù hợp với lứa tuổi của trẻ, dạy trẻ cách đánh răng đúng phương pháp. Đối với trẻ nhỏ chưa biết đánh răng, phụ huynh nên dùng gạc ướt lau răng cho trẻ sau khi ăn.
- Ăn uống khoa học: Điều chỉnh chế độ ăn uống cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa sâu răng. Phụ huynh nên hạn chế thực phẩm chứa nhiều đường, nhiều phẩm màu cho trẻ. Trẻ cần ăn đúng bữa, hạn chế ăn vặt và tránh ăn đồ cứng, đồ chua. Xây dựng chế độ ăn cân bằng, đủ chất sẽ giúp răng trẻ phát triển khỏe mạnh.
- Khám răng định kỳ: Khám răng định kỳ là biện pháp giúp phát hiện sớm các vấn đề về răng miệng. Phụ huynh nên đưa trẻ đi khám răng định kỳ 6 tháng/lần, không đợi đến khi trẻ bị đau răng mới đi khám. Với việc khám răng định kỳ, mỗi chiếc răng của trẻ sẽ được theo dõi tỉ mỉ và được chữa trị sớm khi có vấn đề.
- Tạo thói quen tốt: Xây dựng thói quen tốt cho trẻ từ nhỏ sẽ giúp trẻ duy trì sức khỏe răng miệng tốt lâu dài. Phụ huynh cần loại bỏ thói quen xấu ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng, tạo thói quen vệ sinh răng miệng hàng ngày cho trẻ. Hướng dẫn trẻ súc miệng sau khi ăn cũng là một thói quen tốt cần được hình thành từ sớm.
Xem thêm:
Trẻ bị sâu răng ăn vào tủy là tình trạng nguy hiểm có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Phụ huynh cần nắm rõ các dấu hiệu nhận biết để phát hiện sớm và đưa trẻ đến gặp bác sĩ nha khoa ngay khi cần thiết. Nha khoa DrGreen luôn đồng hành cùng quý phụ huynh trong việc chăm sóc sức khỏe răng miệng cho trẻ. Hãy liên hệ với chúng tôi ngay khi phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào ở răng miệng của trẻ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
